Johannes 20, 19-31

20:19	Als het dan laat is op die dag, de eerste van de sabbatsweek, en de deuren gesloten zijn daar waar de leerlingen zijn geweest -uit vrees voor de Judeeërs- komt Jezus binnen en gaat in het midden staan; hij zegt tot hen: vrede voor u!
20:20	Als hij dat gezegd heeft, toont hij aan hen én de handen én de zijde. Vol vreugde zijn dan de leerlingen bij het zien van de Heer.
20:21	Dan zegt Jezus weer tot hen: vrede voor u!- zoals de Vader mij heeft uitgezonden zo stuur ook ík u uit!
20:22	Als hij dat gezegd heeft blaast hij hun toe en zegt hij tot hen: neemt in u op heilige geestesadem;
20:23	wier zonden ge vergeeft, aan die mogen ze vergeven worden; van wie ge ze vasthoudt, zijn ze vastgehouden!
20:24	Maar één van de twaalf, Tomas, die Tweeling wordt genoemd, is niet bij hen geweest toen Jezus kwam;
20:25	dus hebben de andere leerlingen het hem gezégd: wij hebben de Heer gezien! Maar hij zegt tot hen: als ik niet in zijn handen het litteken van de spijkers zie en niet mijn vinger kan leggen op de plek van de spijkers en mijn hand mag leggen op zijn zijde, zal ik echt niet geloven!
20:26	Acht dagen later zijn zijn leerlingen weer daarbinnen geweest en is ook Tomas bij hen. Jezus komt binnen; de deuren zijn gesloten; hij gaat in het midden staan en zegt: vrede voor u!
20:27	Daarop zegt hij tot Tomas: breng je vinger hierheen, en zie mijn handen; breng je hand (hierheen) en leg hem op mijn zijde; wees niet ongelovig, nee, gelovig!
20:28	Tomas antwoordt en zegt tot hem: mijn Heer en mijn God!
20:29	Jezus zegt tot hem: omdat je mij gezien hebt ben je gaan geloven; zalig die niet zien, en geloven!
20:30	Dan doet Jezus ook wel vele andere tekenen voor het aanschijn van de leerlingen, die niet zijn opgeschreven in dit boek;
20:31	maar déze zijn opgeschreven opdat gij zult geloven dat Jezus is: de Gezalfde, de zoon van God, en opdat gij, gelovend, leven hebt in zijn naam!

Bijbeltekst van de Week – Johannes 20, 19-31

Op Beloken Pasen wil ik nog wel eens een vrije zondag hebben. Ik ben een verwoed kerkganger, dus dan ga ik graag even ‘elders’ kijken. Maar jarenlang heb ik op deze zondag niet ter kerke durven gaan omdat ik dan moest meemaken dat christenmensen uit Johannes 20,19 (voor)lazen dat Jezus’ leerlingen de deur op slot hielden ‘uit vrees voor de Joden‘ o.i.d. Alsof zij zelf géén Joden waren. De suggestie dat mensen van het joodse geloof gevaarlijk zijn was weer eens losgelaten en bleef als een vies antisemitisch poepje in de kerkruimte hangen. Omdat openlijk antisemitisme in de kerk niet meer bon ton is werd het voorval meestal doodgezwegen. Een enkele collega probeerde zich uit de nattigheid te redden door te zeggen ‘dat wij daar nu anders tegenaan kijken dan het evangelie van Johannes’, zodat maar weer eens duidelijk was hoe achterlijk Johannes is, en hoe voorlijk wij zijn.

Sinds vorig jaar durf ik wel weer op Beloken Pasen naar de kerk te gaan. Ik zoek eerst uit waar ze in de eredienst de Bijbel in Gewone Taal gebruiken, en in een van die kerken waag ik mij binnen. Want daar wordt dan voorgelezen:

Uit angst voor de Joodse leiders

hadden ze de deur op slot gedaan.

Dát is tenminste te begrijpen: Jezus’ joodse leerlingen waren beducht voor de Joodse leiders! De Naardense Bijbel legt de tegenstellingen niet tussen leerlingen en leiders, maar tussen Galileeërs en Judeeërs, en vertaalt het Griekse joudaioi met ‘Judeeërs’, joodse mensen uit Judea in tegenstelling tot joodse mensen uit Galilea. Alles is mij goed, als maar niet opnieuw

‘de Joden’ de Zwarte Piet krijgen.

Omdat het door iedereen wel een beetje vreemd werd gevonden –Jezus en zijn leerlingen versus ‘de Joden’, zie ook Johannes 7 en 8– is de datering dan maar aangepast: ‘Johannes’ zou een pseudepigrafische anti-joodse Johannes uit de tweede eeuw zijn in plaats van de liefste leerling van Jezus. Als je voor judaioi niet de kort-door-de-bocht oplossing van Luther en de traditie na hem volgt, maar vertaalt met ‘Judeeërs’, is een late datering van Johannes helemaal niet nodig en mag de geliefde leerling vrijuit getuigen van de verschijningen van Jezus op de eerst en de achtste dag van die week en het ‘Klein Pinksteren’ waarmee we afscheid nemen.

Pieter Oussoren

http://www.luthersekerkapeldoorn.nl/5/predikant